مدیریت ذره بینی (Micromanagement) اصطلاحیه که مثل نفرین شیاطین، طاعون، و شاید خود مرگ در جان و دل بسیاری از کارمندان باعث ایجاد ترس و وحشت میشه. مدیریت ذره بینی به یک سبک مدیریتی اشاره داره که در آن یک رئیس به میزان بیش از حد و غیر ضروری از نزدیک و به صورت ذره بینی کار زیردستان خودش را مشاهده و کنترل می کنه.
در اکثر مواقع این عملکرد به عدم اعتماد، بی انگیزگی و کاهش بهره وری در بین کارکنان منجر میشه و شرای طنامطلوبی رو در سازمان رقم میزنه.
یک رئیس با این دیدگاه تمایل دارد به جای دیدن تصاویر بزرگ و جامع ، بر کوچکترین جزئیات تمرکز کنه و خلاقیت و نوآوری را در تیم خفه کنه. در نتیجه احساس ناتوانی و کم ارزشی یا حتی بی ارزشی در کارکنان فوران خواهد کرد. دلیل این موضوع اینه که استقلال و توانایی های تصمیم گیری آونها دائما و به طرق مختلف تضعیف میشه.
علاوه بر این، این سبک مدیریتی می‌تونه یک محیط کاری سمی ایجاد کنه که در آن کارکنان به دلیل کنترل دائم احساس استرس و اضطراب داشته باشن. و همین موضوع باعث میشه نه تنها هزینه های سربار افزایش، بلکه روحیه همکاری تیمی به قعر جهنم سقوط کنه.
چرا مدیریت ذره بینی شکل می‌گیرد؟
- مدیر به همکاران خود اعتماد نداره مخصوصاً کسایی که طول مدت همکاری با آن‌ها کوتاه س.
- همکاران، از توانایی‌ها و شایستگی‌های لازم برخوردار نیستند
- تجربه‌ی نامطلوب از تفویض اختیار به همکاران پیشین
- عدم تناسب اختیارات و مسئولیت‌ها در شرح وظایف
- سازمان‌هایی که قسمت بالایی هرم آن‌ها چاق است
مدیران بایستی بین ارائه راهنمایی و تفیض اختیار جهت انجام کار مستقل تعادل ایجاد کنن. اعتماد به اعضای تیم جهت انجام امور محوله به طور موثر می تونه منجر به افزایش رضایت شغلی و ارتقای سطوح تعامل و همکاری در سازمان شده و در نهایت نتایج بهتر برای سازمان رقم بزنه.
معایب مدیریت ذره بینی
از جمله معایب این سبک مدیریت که باعث می‌شود از فرد به عنوان یک مدیر بد یاد شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1.افزایش جابه‌جایی کارکنان
با توجه به هزینه‌های بالای استخدام مجدد، هیچ سازمانی تمایل به افزایش چنین هزینه‌هایی ندارد. هر شرکتی به دنبال راه‌های سرمایه‌گذاری و استراتژی‌های مختلف برای حفظ کارمندان با مشارکت بالا است. در بیشتر مواقع، ویژگی های مدیریت ذره بینی منجربه ناراحتی کارکنان یک شرکت و در نهایت جدایی آن‌ها از سازمان می‌شود. طبق تحقیقات انجام‌شده، بیش از 50 درصد از کارکنان به خاطر مدیریت ذره بینی سمت‌های بالادست خود، به فکر تغییر شغل هستند. باید در نظر داشته باشید که این سبک مدیریت به خاطر کاهش استقلال و تعامل در تیم، ممکن است موجب کاهش مشارکت کارکنان در سازمان شود.
2.کاهش خلاقیت و انگیزه در محل کار
خلاقیت یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در دنیای امروز است. کارکنان خلاق، با دیدگاه‌های متفاوت خود ارزش افزوده زیادی برای سازمان دارند. هر سازمانی باید به فکر استخدام افرادی باشد که بتوانند برای حل مسائل، خارج از چهارچوب فکر کنند. بسیاری از کارکنان معتقدند که برای بروز خلاقیت خود آزادی کافی ندارند. مهارت این افراد در نقطه مقابل ویژگی های مدیریت ذره بینی قرار می‌گیرد. این افراد برای اینکه بتوانند کارها را با روش خود انجام دهند، نیاز به اعتماد بیشتر مدیران خود دارند. علاوه‌براین، عدم توانمندسازی کارکنان ممکن است منجر به کاهش انگیزه آن‌ها شود. کاهش انگیزه نیز منجر به کاهش بهره‌وری کارکنان خواهد شد. افزایش استقلال در محل کار به بهبود ارتباطات سازمانی، شفافیت نقش، وظایف، تعهد و سازگاری بیشتر کمک خواهد کرد. همه این فضیلت‌ها به یک کارمند انگیزه کافی برای افزایش توانمندی‌هایش می‌دهد.
3.افزایش فرسودگی شغلی
قطعا هیچ مدیری، در هیچ سازمانی نمیخواهد که افرادش دچار فرسودگی شغلی شوند. یک ذهن خسته یا پراسترس نمی‌تواند عملکرد خوبی از خود نشان دهد، کارمندانی که دچار فرسودگی شغلی هستند چیز زیادی برای ارائه به سازمان ندارند. مدیریت ذره بینی و پیگیری لحظه‌به‌لحظه جزییات، استرس شدیدی به کارکنان وارد می‌کند، استرس تعادل بین کار و زندگی افراد را به هم زده و در طولانی‌مدت منجر به فرسودگی شغلی می‌شود.
4.هدر رفتن زمان و انرژی
مدیریت ذره بینی زمان و انرژی زیادی از مدیر می‌گیرد. مدیری که از این سبک مدیریت پیروی می‌کند، بخش زیادی از زمان و انرژی که باید به نظارت و کار واقعی اختصاص دهد صرف چک کردن جزییات کار می‌کند. طبیعتا انرژی مفید شما به عنوان یک مدیر محدود است و پیگیری جزییات بخش زیادی از آن را تلف می‌کند.
5.افزایش نارضایتی کارکنان
بسیاری از کارمندان، مدیریت ذره بینی را دوست ندارند زیرا از هر نظر روی کارشان تاثیر منفی می‌گذارد. اگر به عنوان یک مدیر وارد جزییات اضافی فرآیند کار شوید، کارمندان به دلایل زیادی ممکن است ناراضی و یا عصبانی شوند. تکرار مکررات و پاسخ به سوالات جزئی، زمان و انرژی آن‌ها را تلف می‌کند و دائم موجب از بین رفتن تمرکز آن‌ها در حین کار می‌شود. علاوه‌براین احساس می‌کنند که شما به عنوان یک مدیر به آن‌ها اعتماد ندارید و نمی‌توانند از تجربیات و مهارت‌های خود برای انجام کار بهره‌مند شوند.
نتیجه اینکه
مدیریت ذره بینی یک سبک مدیریتی زیان آوره که می تونه پیامدهای گسترده ای رو هم بر کارکنان و هم برای سازمان به عنوان یک کل در پی داشته باشه. ضرورت داره مدیران از اثرات منفی مدیریت ذره بینی آگاهی داشته باشن و برای پرورش فرهنگ اعتماد، توانمندسازی و همکاری در تیمهای خود تلاش کنند
