اینکوترمز

اینکوترمز یا Incoterms، مخفف عبارت “International Commercial Terms” است و به مجموعه‌ای از قوانین و اصطلاحات اطلاق مشود که توسط اتاق تجارت بین‌المللی (ICC) تهیه شده و هدف آن‌ها تعیین وضعیت و مسئولیت‌های فروشنده و خریدار در معاملات بین‌المللی است. اینکوترمز شامل بیش از ۱۰۰ عبارت است که هر کدام نحوه توزیع هزینه‌ها، مسئولیت‌ها و ریسک‌ها بین فروشنده و خریدار را در مراحل مختلف معامله تعیین می‌کنند. این اصطلاحات شامل مواردی مانند قیمت کالا، حمل و نقل، بیمه، گمرک و مسئولیت‌های مربوط به صادرات و واردات می‌شوند.

گروه های اینکوترمز چیست؟ این گروه های به چهار دسته اصلی تقسیم می شود:

گروه (E) به معنای تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ می باشد.

EXW مخفف Ex Works است. در این روش فروشنده کالا را در محل تولید (کارخانه) یا انبار کالا به خریدار تحویل داده و کلیه هزینه های مربوط به مراحل بعدی همچون بارگیری، حمل و نقل، بیمه، گمرک و ریسک مربوط به خرابی کالا بر عهده خریدار می باشد. به این روش تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدا یا تحویل درب کارخانه نیز می گویند. در اسناد تجاری بعد از اصطلاح EXW نام محل دقیق تحویل کالا قرار می گیرد و فروشنده موظف است در این محل کالا را به خریدار تحویل دهد. در این روش حداکثر تعهدات برعهده خریدار بوده و فروشنده حداقل تعهدات را برعهده دارد. طبق قواعد اینکوترمز ۲۰۲۰، EXW برای تمام شیوه های حمل و نقل قابل استفاده است.

گروه (F) به معنای تحویل کالا به خریدار بدون پرداخت کرایه حمل در مبدأ می باشد.

این گروه شامل (FCA)، (FAS) و (FOB) می باشد.

FCA  مخفف Free Carrier و به معنی تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ (تحویل در کامیون، ریل و هواپیما)  می باشد. در این متد محل تحویل کشور فروشنده بوده و بارگیری با خریدار است در نتیجه نقطه ریسک محل بارگیری و زمان حمل کالاست. هزینه های حمل و بیمه  نیز در این روش بر عهده خریدار می باشد. این روش طبق قواعد اینکوترمز ۲۰۲۰، EXW برای تمام شیوه های حمل و نقل قابل استفاده است. بر اساس قواعد اینکوترمز مسئولیت انجام تشریفات صادرات کالا بر عهده فروشنده می باشد اما مسئولیتی بابت پرداخت هزینه های صادرات و واردات کالا در کشور مقصد ندارد.

FAS مخفف Free Alongside Ship بوده و به معنای تحویل کالا کنار کشتی در بندر مبدأ می باشد. یعنی خاتمه ریسک فروشنده زمانی است که کالا را در کنار کشتی در بندر تعیین شده به خریدار تحویل می دهد و پس از آن سایر مراحل لازم برای رسیدن کالا به مقصد نهایی برعهده خریدار است. لذع در این متد هزینه حمل، بیمه و بازرسی برعهده خریدار است. با توجه به اینکه محل تحویل کالا به خریدار در این روش کنار کشتی می باشد پس این متد تنها در حمل دریایی یا آبراه های داخل کشور به کار می رود. بر اساس قواعد اینکوترمز مسئولیت انجام تشریفات صادرات کالا بر عهده فروشنده می باشد اما مسئولیتی بابت پرداخت هزینه های صادرات و واردات کالا در کشور مقصد ندارد.

FOB مخفف Free On Board و به معنای تحویل کالا در عرشه کشتی مبدا است. این روش مشابه روش FAS است و تنها در زمان و محل پایان ریسک فروشنده متفاوت است. در این متد خاتمه ریسک فروشنده زمانی است که کالا را بر روی عرشه کشتی به خریدار تحویل می دهد. همانطور که اشاره شد سایر موارد مشابه روش قبلی است یعنی این متد تنها در حمل دریایی یا آبراه های داخل کشور به کار می رود و مسئولیت انجام تشریفات صادرات کالا بر عهده فروشنده بوده اما مسئولیتی بابت قرارداد حمل از بندر، بیمه، بازرسی و پرداخت هزینه های صادرات و واردات کالا در کشور مقصد ندارد.

گروه (C) به این معناست که هزینه حمل کالا تا مقصد بر عهده فروشنده بوده ولی ریسک آن به عهده خریدار می باشد.

این گروه که شامل (CFR)، (CIF)، (CPT) و (CIP) می باشد. این گروه به اصطلاحاً به طور خلاصه تحویل کالا در مبدأ به خریدار با پرداخت کرایه حمل نامیده می شود.

CFR مخفف اصطلاح Cost and Freight به معنای هزینه و کرایه حمل تا مقصد است. این روش همان متد C&F سابق است که با این تفاوت که تنها برای حمل دریایی مورد استفاده قرار می گیرد. پس از بارگیری کالا بر روی کشتی مسئولیت فروشنده پایان می یابد. همانطور که گفته شد در این گروه هزینه حمل با فروشنده بوده ولی هزینه بیمه بر عهده خریدار است.

CIF مخفف Cost , Insurance and Freight و به معنای هزینه، بیمه و کرایه حمل تا مقصد است. این روش مشابه روش قبلی بوده با این تفاوت که در این روش پرداخت هزینه بیمه نیز به عهده فروشنده است. این روش نیز مختص حمل دریایی بوده و پس از بارگیری در بندر مبدأ،  ریسک از فروشنده به خریدار منتقل می گردد.

CPT مخفف Carriage Paid To و به معنای تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد است. مشابه روش CFR است با این تفاوت که از این متد بیشتر برای حمل های زمینی، هوایی و مرکب استفاده می شود. در این روش هزینه حمل تا مقصد بر عهده فروشنده بوده ولی هزینه بیمه و بازرسی کالا برعهده خریدار است. نقطه انتقال ریسک در این روش محل تحویل کالا توسط فروشنده به اولین حمل کننده است.

CIP مخفف Carriage and Insurance Paid to و به معنای تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد است.  این روش مشابه روش قبل بوده با این تفاوت که در این روش هزینه بیمه کالا نیز به عهده فروشنده است. البته وظیفه عقد قرارداد بازرسی و هزینه آن همچنان برعهده خریدار می باشد.

گروه (D) تا مقصد نهایی و تمامی ریسک ها و هزینه های مربوط به کالا برعهده فروشنده است.

این گروه که شامل (DAP)، (DDP) و (DPU) می باشد.

DAP مخفف اصطلاح Delivered at Place  به معنای تحویل در محل معین می باشد. در این روش کلیه هزینه ها و ریسک های انتقال کالا به محل توافق شده به عنوان مقصد برعهده فروشنده است. این روش برای انواع شیوه حمل و نقل و ترکیب آن ها کاربرد دارد.

DPU این متد از مخفف اصطلاح Delivered at Place Unloaded و به معنای تحویل در محل تخلیه شده است. در این متد فروشنده مسئول تحویل و تخلیه کالا در مقصد بوده و تمام هزینه ها و ریسک ها تا آن زمان بر عهده اوست و پس از تخلیه بار در مقصد ریسک ها به فروشنده منتقل می گردد. این روش در اینکوترمز ۲۰۱۰ تحت عنوان DAT (تحویل در ترمینال) شناخته می شد که اینکوترمز ۲۰۲۰ به DPU تغییر یافت. این تغییر به این معناست که تحویل کالا در هر مکانی میوتاند انجام شود والزامی به تحویل بار در یک ترمینال حمل و نقل نیست. این روش برای انواع حمل و نقل کالا می تواند مورد استفاده قرار بگیرید.

DDP مخفف Delivered Duty Paid و به معنای تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی است. همانطور که از نام این روش پیداست مشابه روش قبل است با این تفاوت که خریدار موظف به پرداخت حقوق و عوارض گمرکی در کشور مقصد و محل تحویل کالا به خریدار است.

متدهای اینکوترمز مورد استفاده در تمام روشهای حمل و نقل :

EXW: Ex Works
FCA: Free Carrier

CIP: Carriage and Insurance Paid To
CPT: Carriage Paid To
DAP: Delivered at place

DDP: Delivered Duty Paid
DPU: Delivered at Place Unloaded (former DAT Delivered at Terminal)

متدهای اینکوترمز مورد استفاده در حمل و نقل دریایی

FAS: Free Alongside Ship
FOB: Free on Board

CIF: Cost, Insurance, and Freight
CFR: Cost and Freight

مسئولیت ها و تعهدات اصلی موجود در قوانین اینکوترمز

نقطه تحویل (Point of delivery)

در این بخش براساس قوانین اینکوترمز مسئولیت‌ها و تعهدات فروشندگان که بار را تحویل می‌دهند و خریداران که بار را تحویل می‌گیرند در نظر گرفته می‌شود.

هزینه‌های حمل و نقل (Transportation costs)

incoterms تعیین می‌کند که هزینه‌ مورد نیاز در هر کدام از بخش‌های حمل و نقل بر عهده چه کسی است.

تشریفات ورود و صدور (Export and import formalities)

اینکوترمز در این قسمت مشخص می‌کند که کدام یک از طرفین باید ترتیب تشریفات واردات و صادرات را انجام دهند.

هزینه بیمه (Insurance cost)

قوانین اینکوترمز تعیین می‌کند که هزینه بیمه بر عهده کیست.